WIELCY LUDZIE

ŚW. EFREM

 

Efrem urodził się około 306 r. w Nisibis (Mezopotamia). Matka jego miała być chrześcijanką. Efrem był wielkim świętym. Biskup, zachwycony jego wiarą i erudycją, postanowił udzielić mu święceń kapłańskich. Czując się niegodnym i nie wiedząc, jak opierać się naleganiom swojego mistrza, Efrem udał, że popada w szaleństwo i pozostał diakonem. W Edessie, na swoje schronienie wybrał on grotę, gdzie spędzał noce na modlitwie i studiowaniu świętych ksiąg. W ciągu dnia nauczał i niósł posługę bliźnim. Współczesny mu św. Grzegorz z Nyssy (355-394) pisał o nim następująco:

"Efrem jest naśladowcą pierwszych apostołów i może być wzorem dla wszystkich mnichów i pustelników. Swoje życie pędził on bez torby, laski, pieniędzy i złota. Jego pożywieniem był chleb owsiany i jarzyny, napojem - zwykła woda. Jego ciało podobne do szkieletu, wyglądało jak figurka z gliny."

Mimo życia z dala od świata, Efrem opiekował się cierpiącymi. Podobnie, jak jego mistrz, łączył on życie aktywne z kontemplacją. Gdy Edessę ogarnęła epidemia, Efrem porzucił swoją pustelnię i księgi, by pielęgnować chorych, podtrzymywać na duchu płaczących oraz żebrać dla nich o pomoc i jałmużnę.

Stworzył 16 hymnów o Narodzeniu Chrystusa i Epifanii, 8 o Wielkim Poście i Zmartwychwstaniu, 8 o Ukrzyżowaniu, 21 o opłatku, 12 o Męczennikach i Wyznawcach,
15 hymnów alfabetycznych o swoim mistrzu życia pustelniczego, Abrahamie al Kaiduni,
24 o św. Julianie.

Był wybitnym egzegetą i kaznodzieją. (egzegeta 1-w antycznej Grecji - osoba objaśniająca sny i przepowiednie. 2. nauk. specjalista od objaśniania tekstów, gł. starożytnych i biblijnych.)

Rodzaju, Wyjścia, Jozuego, Sędziów, Samuela, Królewskie, i Hioba. Wyjaśniał Ewangelie, a także listy św. Pawła i Dzieje Apostolskie.

Był wielkim trzcicielem Najświętszej Maryi Panny.

Efrem zwraca się do Chrystusa słowami: "Ty, o Jezu i Matka Twoja, cali jesteście piękni i nie ma żadnej skazy, w Tobie ani Twojej Matce."

W przededniu śmierci, Efrem poprosił swoich uczniów i przyjaciół, aby modlili się za niego, pochowali bez jakiegokolwiek przepychu, okryli ciało jego jedynym mnisim habitem i ze względu na grzeszność nie umieszczali pod ołtarzem, ale na cmentarzu, wśród cudzoziemców, do których należy.

9 czerwca 373 r. oddał duszę Bogu. Cieszył się tak wielką czcią, że zaraz po śmierci jego grób stał się miejscem licznych pielgrzymek.

Została po nim bardzo bogata spuścizna literacka. Składają się na nią dzieła egzegetyczne i apologetyczne, homilie, a przede wszystkim hymny - słynne Pieśni Nissybijskie.

Chociaż od śmierci św. Efrema minęło już ponad 1600 lat, echo jego hymnów i modlitw rozbrzmiewa wciąż pod sklepieniami wszystkich świątyń chrześcijańskich - syryjskich, maronickich, chaldejskich, ormiańskich, koptyjskich, indyjskich, etiopskich, greckich i łacińskich, aż po słowiańskie i rosyjskie. Jeszcze za życia Efrema, jego utwory były tłumaczone na różne języki a jego popularność rosła tak szybko, że błędnie przypisywano mu także dzieła innych autorów, by jeszcze bardziej podnieść jego prestiż wielkiego chrześcijanina i twórcy.

Efrema nazywa się często "harfą Ducha Świętego". Z utworów pełnych żarliwości i poetyckiego natchnienia wyłania się osobowość wrażliwa, ciepła, o urzekającej pobożności. Jest największym poetą syryjskim, jednym z największych poetów chrześcijańskich.

Piękna modlitwa św. Efrema ta modlitwa jest w Rosji znana powszechnie i codziennie odmawiana przez każdego, nawet najprostszego chrześcijanina.

Panie i Mistrzu mojego życia,
uwolnij mnie od gniewu,
krytyki i szemrania,
od niezdrowej ciekawości,
ambicji i czczych rozmów.
Udziel mi ducha prostoty,
pokory, cierpliwości
i miłosierdzia.
Błagam Cię spraw,
abym poznał moje wady
oraz grzechy
i nigdy nie osądzał
moich braci.
Panie mój i Boże,
bądź uwielbiony
na wieki wieków.
Amen.