Opis:
Krzewinka o miłym, mocnym zapachu dorastająca do 60 cm wys.; łodygi
zielone,
w dole zdrewniałe; liście podłużne, jajowate, brzegiem drobno
ząbkowane, pokryte białym kutnerem; kwiaty fioletowe, białe lub
różowe; korona kwiatowa wyraźnie dwuwargowa
z 2 pręcikami. Szałwia pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego. W
Polsce uprawiana.
Surowiec:
Surowcem jest liść - Folium Salviae, FP I,II,III,IV i V. W aptekach
i w sklepach zielarskich można kupić nalewkę szałwiową - Tinctura
Salvlae (30 i 100 g) i liście suszone
(opak. 20 g). Odradzam kupowanie ekspresówek Salvia-fix.
Skład chemiczny:
Liście zawierają olejek eteryczny - ok. 2-3% (składniki: tujon - 50%
cyneol - 15%,
kamforę - 8%, borneol, pinen), tiaminę czyli aneurynę, (wit. B1) -
800-850 mg/100 g (!),
wit. C - 400-420 mg/100 g, wit. PP - do 12 mg/100 g, żywice, lakton
diterpenowy - karnozol, trójterpeny (germanikol, kw. ursolowy, kw.
oleanolowy), garbniki katechinowe - do 14% (średnio 8%), flawonoidy
(astragalina, apigenina, luteolina), kw. fumarowy - ok. 0,1%,
sytosterol.
Działanie:
Szałwia działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo,
przeciwwirusowo, pierwotniakobójczo, przeciwpotnie, przeciwzapalnie,
przeciwropnie, odwaniające, przeciwbólowe, lekko uspokajająco, słabo
moczopędnie i żółciopędnie; zmniejsza wydzielanie i produkcję mleka
oraz śluzu, hamuje krwawienia z uszkodzonych naczyń, zmniejsza
stężenie glukozy we krwi, przyśpiesza gojenie się ran, owrzodzeń,
wyprysków i znikanie pryszczy.
Wskazania:
Nieżyt żołądka i jelit, biegunka, stany zakażeniowe i zapalne
przewodu pokarmowego, ból brzucha, odbijanie, zaburzenia trawienne
na tle nadmiernej fermentacji, nudności, wymioty, nieżyty układu
oddechowego i moczowego, przeziębienie, schorzenia skórne, poty
nocne
i nadmierne pocenie się, choroby alergiczne, cukrzyca, niemiły
zapach z ust, stany zapalne
i ropne gardła oraz jamy ustnej, bóle wątroby i trzustki, zapalenie
przydatków, upławy.
Zewnętrznie (płukanki, przemywanie,
pędzlowanie nalewka, nasiadówki, lewatywy, kąpiele): stany
zapalne warg sromowych i pochwy, zapalenie spojówek i gałki ocznej,
łzawienie, pieczenie oczu (zażywać
jednocześnie preparat mineralno-witaminowy w dużej dawce!),
trądziki, ropnie, liszaje, oparzenia, odparzenia, opryszczki,
łojotok, wągry, przetłuszczające się włosy z tłustym łupieżem i in.
Wraz z zabiegami zewnętrznymi stosować szałwię wewnętrznie (doustnie).
Napar: 2 łyżki liści zalać 1-2
szkl. wrzącej wody; odstawić na 30 minut; przecedzić.
Pić 3-4 razy dz. po 100-200 ml; dzieci ważące 10-15 kg - 25 ml,
20-25 kg - 45 ml, 30-35 kg
- 60-80 ml, 3-4 razy dz.. Do płukania stosować napar z 3 łyżek suszu
na 1 szkl. wrzątku.
Nalewka szałwiową (szałwiówka):
pół szkl. liści zalać 300 ml wódki; wytrawiać 14 dni; przefiltrować.
Zażywać 3-4 razy dz. po 1-2 łyżeczki lub stosować zewnętrznie.
Do płukania: 1 łyżka nalewki na 100-150 ml wody.
Olej szałwiowy - Oleum Salviae: pół szkl. liści szałwi! zalać 150 ml
oleju lub oliwy o temp. 50-60 stopni C; wytrawiać 14 dni;
przefiltrować. Stosować do wcieraj! przy nieżytach układu
oddechowego, przeziębieniach, chorobach zakaźnych, po zmarznięciu,
przy osłabieniu i zmęczeniu. Olej wcierać w całe ciało, prócz głowy,
a potem udać się do łóżka i wypić mieszankę ziołową leczącą daną
chorobę. Olej szałwiowy można też stosować jako przyprawę do
pieczonego drobiu, wołowiny, wieprzowiny, sosów i sałatek.
Zamiast oleju szałwiowego do wcierań można stosować
mocną nalewkę szałwiową - Tinctura Salviae.
Nalewka szałwiowa - 10 ml
Nalewka goździkowa - 10 ml
Nalewka majerankowa - 10 ml
Nalewka tymiankowa - 10 ml
Nalewka hyzopowa - 10 ml
Nalewka omanowa - 10 ml
Nalewka miętowa - 10 ml
Nalewka walerianowa - 10 ml
Miód - 50 ml
Wymieszać. Zażywać 3-4 razy dz. po 1 łyżeczce; dzieci - pół łyżeczki
4 razy dz.
Wskazania: nieżyt układu oddechowego, kaszel, przeziębienie,
nieprzyjemny zapach
z jamy ustnej, choroby zakaźne i alergiczne typu pyłkowicy.
Liść szałwi - 2 łyżki
Kwiat lipy - 1 łyżka
Liść melisy - 1 łyżka.
Kwiat rumianku - 1 łyżka
Kwiat wrzosu - 1 łyżka
Liść babki - 1 łyżka
Ziele majeranku - 1 łyżka
Kminek - 2 łyżki
Wymieszać. 3 łyżki mieszanki zalać 2 szkl. wrzącej wody;
odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić 3-4 razy dz. po 100-200 ml.
Dzieci - 100-150 ml; niemowlęta - 1-2 łyżeczce płynu 3-4 razy
dziennie.
Wskazania: zaburzenia trawienia, bóle brzucha, zaparcia, nieżyt
jelit i żołądka, choroby wątroby, pęcherzyka i dróg żółciowych oraz
trzustki, nieżyt układu moczowego i oddechowego, brak apetytu.
|