NATURALNE LECZENIE

KOPEREK, NATKA PIETRUSZKI I SZCZYPIOREK

KOPEREK

Podobnie jak szczypiorek i natka znany był już w starożytnym Egipcie, Rzymie czy Grecji, a przybył tam ze wschodu, wspomina się rejony Morza Śródziemnego, Azję, Indie i Rosję. Dawne przesądy mawiały, że wystarczy koper zawiesić przy oknie w kuchni (podobnie jak cebulę czy czosnek) i jest się chronionym przed złymi mocami. Dziś, choć może o tych celach większość z nas zapomniała koperek i koper są wspaniałym darem natury. W kuchni wykorzystywany jest zarówno młody z małymi listkami, jak i tzw. koper, posiadający już żółte kwiaty. I jeden i drugi mają nieocenione walory smakowe, jak i właściwości lecznicze, czy profilaktyczne.

Nie od dziś wiadomo, że koperek ma właściwości silnie moczopędne, co czyni go dobrym składnikiem potraw przy oczyszczaniu nerek czy profilaktyce i leczeniu chorób układu moczowego. Herbatka z kopru jest zalecana przy problemach niestrawności żołądkowej, pobudza apetyt, przyspiesza trawienie, zapobiega wzdęciom ,a jej ogromne znaczenie mogą do dziś potwierdzić niemal wszystkie kobiety, które w końcowym okresie ciąży, a przede wszystkim w okresie karmienia stosują herbatkę z kopru by zapobiec kolkom u niemowląt czy wspomóc proces produkcji mleka. Do tego koperek ma również właściwości uspokajające, zatem może być wykorzystywany np. przy problemach z bezsennością.

PRZEPISY:

1. Sos koperkowy



1,5 szkl jogurtu naturalnego
2 żółtka (jajka na twardo)
koperek
sok z cytryny
łyżka musztardy
sól, pieprz, cukier

Jogurt mieszamy dokładnie z rozgniecionymi żółtkami i sokiem z cytryny, dodajemy drobno posiekany koperek, łyżkę musztardy, sól, pieprz i szczyptę cukru. Wszystko dokładnie mieszamy. Sos nadaje się niema do wszystkiego - sałatek, surówek, ryb, mięs, jajek, ziemniaczków, kasz, ryżu itd. itp. Można podawać na zimno i na ciepło.

2. Młoda kapusta z koperkiem


1 główka młodej kapusty
1 pęczek koperku
100 g gęstej śmietany
1 łyżka mąki
1 łyżka masła
majeranek, sól, pieprz
(opcjonalnie 2 - 3 pomidorki)

Kapustę kroimy w cienkie paseczki (szatkujemy), na rozpuszczone w garnku masło wrzucamy kapustę (garnek na małym ogniu), dodajemy majeranek, mieszamy i dusimy pod przykrywką nie zapominając o mieszaniu. Można odrobinę podlać wodą jeśli uznamy, że kapustka ma za sucho. Po ok. 40 minutach duszenia ściągamy z ognia, dodajemy koperek i sok z cytryny i znów dokładnie mieszamy. Do lekko ostudzonej (nie wrzącej) kapusty dodajemy mąkę, którą wcześniej mieszamy z dwoma łyżkami wody (lub wywaru z kapusty). Doprawiamy solą i pieprzem. Ponownie stawiamy garnek na ogień i dusimy dobrze mieszając. W między czasie nim kapusta zacznie wrzeć przygotowujemy lekko osoloną śmietanę (dosłownie szczypta soli) i wlewamy ja do garnka (wcześniej upewnić się należy, że kapusta nie ma za dużo wywaru, jeśli tak to część wywaru odlewamy). Wszystko dokładnie mieszamy. Na koniec doprawiamy już wedle uznania. Można podać z młodymi ziemniaczkami, albo z chlebem.

No i oczywiście nie zapominajmy jak ważny jest koper przy przygotowywaniu ogórków marynowanych czy kiszonych.
 

NATKA PIETRUSZKI

Samo słowo pietruszka wywodzi się od łacińskiego słowa petra - skała, a to dlatego, że pietruszkę można było najczęściej znaleźć na skałach wapiennych, gdzie rosła sobie dziko wśród innych zielonych roślin. Pietruszka pochodzi z wybrzeży Morza Śródziemnego. Przez starożytnych Greków i Rzymian uważana była za roślinę świętą. Rzymianie uważali, że daje ona siłę, wzmacnia refleks i czyni człowieka sprytniejszym.

Szymon Syreński (1541-1611), medyk i botanik, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego pisał: Pietruszka w potrawach użyteczna, albowiem szlamowatości flegmiste rozprawuje i wywodzi z moczem. Kiszki i żywot wszystek posila, tak surowa, jako i warzona. (...) dychawicznym także i kaszlącym jest ratunkiem, korzenie pietruszczane, drobno pokrojone, garść wziąwszy, w 4 kwartach wody do połowicy warzyć, a tej polewki 6-8 łyżek z 4 łyżkami z syropu z hyzopu ciepło na czczo i na noc pić.(...) krzyżów bolenie i pacierza uśmierza sok ze świeżej pietruszki, 7 łyżek go pijąc naraz. Kamień wypędza, krusząc go w nerkach i pęcherzu (...) W gorączkach ciężkich osobliwym jest ratunkiem, sok z pietruszki z oliwą zmieszawszy, członki i ciało wszystko namazać. Mózg i pamięć posila, woniejąc często tego korzenia.

Natka pietruszki jest niezastąpionym ziołowym źródłem pierwiastków śladowych, zwłaszcza minerałów elektrolitycznych takich jak sód, potas, wapń oraz magnez. Zawiera duże ilości witaminy A, C oraz chlorofilin - naturalnych substancji odtruwających organizm. Natka pietruszki stosowana jest w leczeniu infekcji dróg moczowych, zatrzymania miesiączkowania, bolesnych menstruacji, niestrawności, wzdęć, zapalenia oskrzeli, alergii, artretyzmu, astmy, dysurii (trudności w oddawaniu moczu) oraz zapalenia nerek. Zapobiega powstawaniu nowotworów, dzięki wysokiej zawartości przeciwutleniaczy, takich jak monoterpeny, ftalidy, poliacetyleny. Wspomaga oczyszczanie organizmu z substancji rakotwórczych i neutralizowanie kancerogenów zawartych w dymie papierosowym. Posiada silne właściwości moczopędne. Hamuje proces odkładania się płytek miażdżycowych na ściankach naczyń krwionośnych, dzięki czemu chroni przed zakrzepicą.

PRZEPISY:

1. Pesto z natki pietruszki




2 pęczki natki pietruszki
6 orzechów włoskich, ziemnych, nerkowca lub piniowych
2 ząbki czosnku (nie chińskiego)
kawałeczek parmezanu
sól, pieprz
4 łyżki oliwy lub oleju z pestek winogron

Natkę pietruszki drobniutko siekamy, można zmiksować w blenderze, dodajemy orzechy i ponownie siekamy, to samo z czosnkiem i parmezanem. Wszystko ma się połączyć w jednolitą masę. Na koniec dodajemy sól, pieprz i oliwę. Mieszamy dokładnie. Koniec. Dobre na kanapki i jako dodatek do różnych przysmaków.

2. Sos z natki pietruszki
2 pęczki natki pietruszki
1 cebula
4 łyżki posiekanych, obranych orzechów włoskich
½ szklanki śmietany
½ szklanki wywaru z warzyw
1 łyżka margaryny
sól, pieprz

Cebulę obieramy, drobno kroimy, a następnie lekko dusimy na margarynie. Pietruszkę dokładnie myjemy, oddzielamy listki, kilka listków odkładamy, a resztę drobno siekamy. Posiekaną natkę dodajemy do cebuli i razem dusimy. Do tego wlewamy wywar z gotowania warzyw i śmietanę, następnie mieszamy i gotujemy przez ok. 5 min. W między czasie orzeszki prażymy na patelni bez tłuszczu. Przygotowany z natki sos miksujemy, przyprawiamy do smaku solą i pieprzem. Polewamy warzywa i ozdabiamy listkami i prażonymi orzeszkami.
 

SZCZYPIOREK

Szczypiorek dodaje smaku jajku, koperek ziemniakom a natka zupie. No i któż z nas wyobraża sobie rosół bez natki, albo młode ziemniaczki bez świeżego koperku. Kto nie dodaje na Wielkanoc do jajek szczypiorku. No właśnie, a to nie koniec rewelacji. Główna zaleta tych zielonych dodatków polega na tym, że są niezwykle bogate w niezbędne ludzkiemu organizmowi składniki. Zawierają bowiem witaminę A, K, E, C, żelazo czy kwas foliowy. Wszystkie niezastąpione, a już szczególnie przy diecie wegetariańskiej.

Zawiera duże ilości witaminy C, karoten oraz olejki eteryczne zawierające siarkę. Wartość energetyczna 100 g świeżej masy wynosi 267,9 dżuli. Ten wspaniały dodatek do potraw, surówek i sałatek jest również niezwykle bogatym źródłem soli mineralnych. Zawierają one znaczne ilości soli potasu, wapnia, sodu, fosforu i magnezu. Zalecany do stosowania w diecie w leczeniu grzybicy, podobnie jak cebula, czosnek, czy por, ze względu na zawartość podobnych składników odżywczych.

Ogólnie szczypiorek możemy pozyskać również w warunkach domowych, wystarczy wsadzić kiełkującą cebulę do doniczki i przykryć ją do wysokości ¾ ziemią.

Jako pierwsi około cztery tysiące lat temu szczypiorek wykorzystywali do przyprawiania potraw Chińczycy, jednak pochodzi on z północy, prawdopodobnie z Syberii. W średniowieczu uchodził za skuteczny lek na dolegliwości żołądkowe, przeziębienie, miał leczyć słuch, a także chronić przed duchami i czarownicami.

Dziś jest to roślina popularna na całym świecie i wykorzystywana w kuchniach w niemal każdym zakątku globu.

PRZEPISY:

1. Twaróg ze szczypiorkiem



20 dag twarogu
mała śmietana lub jogurt naturalny
szczypiorek
sól, pieprz, cukier

Twaróg ugniatamy dobrze widelcem do uzyskania dość jednolitej konsystencji, dodajemy drobno posiekany szczypiorek i mieszamy i ugniatamy razem, do śmietany dodajemy sól, pieprz i szczyptę cukru, zalewamy twaróg i mieszamy. Gotowe do spożycia na świeżo i z lodówki.

2. Placki z kukurydzą i szczypiorkiem



puszka kukurydzy
szczypiorek
4 jajka
1,5 szklanki mąki
2 łyżki masła
1 łyżka cukru
sól, pieprz,
oliwa do smażenia

Jajka roztrzepać, połączyć z mąką, cukrem, pieprzem ziołowym. Dodać posiekany szczypiorek i odsączoną kukurydzę. Na koniec dodać rozpuszczone masło i wszystko wymieszać dokładnie. Smażyć na rumiano, podawać z keczupem lub dowolny dodatkiem, wedle uznania.

3. Zupa krem z brokułów i szczypiorku

1 brokuł
½ pęczka szczypiorku
litr bulionu warzywnego
sól, pieprz
pestki dyni lub słonecznika (odrobinka)
odrobina oliwy

Brokuł dzielimy na różyczki, następnie wkładamy do wrzącego wywaru i gotujemy do miękkości, czyli przez kilka minut. Dodajemy szczypiorek i miksujemy na krem. Doprawiamy solą i pieprzem. Na talerzu zupę posypujemy pestkami dyni i słonecznika i polewamy kilkoma kroplami oliwy.

opracowała GODAN ze znaczącą pomocą informacji Internetowej